Podstawy alokacji

Podstawa alokacji stanowi bazę, w oparciu o którą moduł Rachunek kosztów przydziela koszty ogólne. Podstawą alokacji może być ilość, np. używana liczba roboczogodzin, zużywana liczba kilowatogodzin (kWh) lub zajmowana powierzchnia (w stopach lub metrach kwadratowych). Podstawy alokacji przeważnie są używane do przypisywania kosztów ogólnych do wytwarzanych zapasów. Na przykład dział IT alokuje swoje wydatki według liczby komputerów używanej w poszczególnych działach.

Istnieją trzy typy podstaw alokacji w rachunku kosztów:

• Podstawy alokacji wstępnie zdefiniowanych elementów członkowskich wymiarów
• Podstawy alokacji hierarchii
• Podstawy alokacji formuły

Podstawy alokacji wstępnie zdefiniowanych elementów członkowskich wymiarów

Wstępnie zdefiniowane podstawy alokacji elementów członkowskich wymiarów są tworzone automatycznie podczas tworzenia elementów członkowskich wymiarów o jednym z następujących typów:

• Elementy członkowskie wymiaru statystycznego
• Elementy członkowskie wymiaru składnika kosztu

Banknot

Wstępnie zdefiniowane podstawy alokacji elementów członkowskich wymiarów oparte na elemencie członkowskim wymiaru składnika kosztów uwzględniają wartości tylko z dostawcy źródła danych, takiego jak księga główna lub budżet.

Przykład 1: Używanie elementu członkowskiego wymiaru składnika kosztu jako podstawy alokacji

W tym przykładzie pokazano, jak utworzyć regułę alokacji kosztów w celu przydzielania składnika kosztu 10002 (Ubezpieczenia pracowników) do salda rejestrowanego w składniku kosztu 10001 (Wynagrodzenia). Reguła alokacji jest definiowana na podstawie stosunku wynagrodzeń w poszczególnych działach firmy do sumy wynagrodzeń. (Potrzeba weryfikacja!)

W księdze głównej plan kont jest zdefiniowany w następujący sposób.

Plan kont	Konto główne	opis	Typ konta głównego
Współdzielony	10001	Wynagrodzenia	Wydatki
Współdzielony	10002	Ubezpieczenia pracowników	Wydatki

Zdefiniuj wymiar składnika kosztu i skonfiguruj łącznik danych. Po zaimportowaniu danych następujące wpisy są tworzone w module Rachunek kosztów.

Elementy członkowskie wymiaru składnika kosztu

Nazwa wymiaru składnika kosztu	Składnik kosztu	opis	Typ
Składniki kosztów	10001	Wynagrodzenia	Główne
Składniki kosztów	10002	Ubezpieczenia pracowników	Główne

Podstawy alokacji wstępnie zdefiniowanych elementów członkowskich wymiarów

Nazwisko	opis	Wymiar składnika kosztu
10001	Wynagrodzenia	Składniki kosztów
10002	Ubezpieczenia pracowników	Składniki kosztów

W księdze głównej zostały zaksięgowane następujące wpisy:

• Wpisy z kontem głównym Wynagrodzenia pochodzą z systemu listy płac i są księgowane w centrach kosztów.
• Wydatek na ubezpieczenie pracownika jest księgowany ręcznie w domyślnym centrum kosztów.

Data księgowania	Centrum kosztu	opis	Konto główne	opis	Kwota w walucie rozliczeniowej
03-01-2017	CC001	Zasoby ludzkie	10001	Wynagrodzenia	2000,00
03-01-2017	CC002	FI	10001	Wynagrodzenia	5000,00
03-01-2017	CC003	MM	10001	Wynagrodzenia	3000,00
03-01-2017	CC099	Domyślne centrum kosztu	10002	Ubezpieczenia pracowników	1000,00

Po przetworzeniu danych źródłowych księgi głównej następujące wpisy są tworzone w module Rachunek kosztów.

Wpisy kosztów

Obiekt kosztów	opis	Składnik kosztu	opis	Zachowanie kosztów	Ilość	Data księgowania
CC001	Zasoby ludzkie	10001	Wynagrodzenia	Niesklasyfikowane	2000,00	03-01-2017
CC002	FI	10001	Wynagrodzenia	Niesklasyfikowane	5000,00	03-01-2017
CC003	MM	10001	Wynagrodzenia	Niesklasyfikowane	3000,00	03-01-2017
CC099	Domyślne centrum kosztu	10002	Ubezpieczenia pracowników	Niesklasyfikowane	1000,00	03-01-2017

W tym uproszczonym przykładzie jest tworzona reguła alokacji kosztów w celu przydzielania składnika kosztu 10002 (Ubezpieczenia pracowników) względem salda rejestrowanego w składniku kosztu 10001 (Wynagrodzenia).

Reguła dystrybucji kosztów

Węzeł hierarchii wymiarów obiektów kosztów	Węzeł hierarchii wymiarów składników kosztów	Zachowanie kosztów	Podstawa alokacji
CC099	10002	Niesklasyfikowane	10001

Obliczanie kosztów ogólnych

Po zastosowaniu składnika kosztu 10001 (Wynagrodzenia) jako podstawy alokacji kosztów wynik obliczania kosztów ogólnych jest następujący:

Obiekt kosztów	opis	Wartość	Współczynnik alokacji	Ilość
CC001	Zasoby ludzkie	2 000	(2000 ÷ 10 000) × 1000,00	200,00
CC002	FI	5000	(5000 ÷ 10 000) × 1000,00	500.00
CC003	MM	3000	(3000 ÷ 10 000) × 1000,00	300,00

Arkusz

W arkuszu	Typ arkusza	Kalendarzowy okres obrachunkowy	Rok	Okres	Wersja
00001	Arkusz obliczania dystrybucji kosztów	Fiskalny	2017	Okres 1	Obliczanie kosztów ogólnych / 01-02-2017 23:51:00: 00 / Księga /2017 / Okres 1

Wpisy w arkuszu dotyczące salda obiektów kosztów

Data księgowania	Obiekt kosztów	opis	Składnik kosztu	opis	Zachowanie kosztów	Ilość
31-01-2017	CC099	Domyślne centrum kosztu	10002	Ubezpieczenia pracowników	Niesklasyfikowane	1000,00

Wpisy kosztów

Obiekt kosztów	opis	Składnik kosztu	opis	Zachowanie kosztów	Ilość	Data księgowania
CC099	Domyślne centrum kosztu	10002	Ubezpieczenia pracowników	Niesklasyfikowane	-1000,00	31-01-2017
CC001	Zasoby ludzkie	10002	Ubezpieczenia pracowników	Niesklasyfikowane	200,00	31-01-2017
CC002	FI	10002	Ubezpieczenia pracowników	Niesklasyfikowane	500.00	31-01-2017
CC099	MM	10002	Ubezpieczenia pracowników	Niesklasyfikowane	300,00	31-01-2017

Przykład 2: Używanie elementu członkowskiego wymiaru statystycznego jako podstawy alokacji

Elementy członkowskie wymiaru statystycznego mogą służyć jako podstawy alokacji w celu definiowania zasad lub raportowania zużycia niepieniężnego z podziałem na obiekty kosztów. Można ręcznie utworzyć elementy członkowskie wymiaru statystycznego lub zaimportować je z pliku przy użyciu narzędzia importu/eksportu Zarządzanie danymi.

Elementy członkowskie wymiaru statystycznego

Nazwa wymiaru statystycznego	Element statystyczny	opis	Jednostka
Elementy statystyczne	Pracownik pełnoetatowy	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	Szt.
Elementy statystyczne	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	kWh

Po zapisaniu elementu członkowskiego wymiaru statystycznego jest tworzony odpowiedni rekord we wstępnie zdefiniowanych podstawach alokacji elementu członkowskiego wymiaru.

Podstawy alokacji wstępnie zdefiniowanych elementów członkowskich wymiarów

Nazwisko	opis	Element członkowski wymiaru statystycznego
Pracownik pełnoetatowy	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	Elementy statystyczne
Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	Elementy statystyczne

Miary statystyczne mogą pochodzić z różnych źródeł:

• Zużycie prądu może być mierzone przez liczniki zamontowane w różnych miejscach w firmie.
• Miary statystyczne są zapisane w tabelach. Na przykład tabela HcmEmployment zawiera listę wszystkich pracowników oraz centrów kosztów, w których pracują.

Nazwisko	Centrum kosztu	opis	Typ pracownika
Pracownik A	CC001	Zasoby ludzkie	Pracownik
Pracownik B	CC002	FI	Pracownik
Pracownik C	CC002	FI	Pracownik
Pracownik D	CC003	IT	Pracownik
Pracownik F	CC003	IT	Pracownik

Banknot

Wszystkie tabele zawierające wymiary finansowe mogą służyć jako źródła dla miar statystycznych.

Moduł Rachunek kosztów obsługuje kolekcję miar statystycznych przy użyciu następujących połączeń danych:

• Narzędzie importu/eksportu Zarządzanie danymi
• Miary statystyczne

Aby można było pobrać miary statystyczne z systemu, jest wymagany szablon dostawcy miar statystycznych. Więcej informacji zawiera temat Szablon dostawcy miar statystycznych. (Link zostanie dodany po zredagowaniu artykułu).

Szablony dostawców miar statystycznych

Nazwisko	Funkcja	Tabela źródłowa	Pole sumy	Pole daty
Pracownicy pełnoetatowi	Zliczanie	HcmEmployment	Nie dotyczy	Nie dotyczy

Po przetworzeniu danych źródłowych miar statystycznych następujące wpisy zostaną utworzone w module Rachunek kosztów.

Wpisy statystyczne

Obiekt kosztów	opis	Data księgowania	Element członkowski wymiaru statystycznego	opis	Wartość
CC001	Zasoby ludzkie	31-01-2017	Pracownicy pełnoetatowi	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	1.00
CC002	FI	31-01-2017	Pracownicy pełnoetatowi	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	2.00
CC003	MM	31-01-2017	Pracownicy pełnoetatowi	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	2.00

Oto przykład reguły dystrybucji kosztów, gdy jako podstawę alokacji ma przypisaną wstępnie zdefiniowaną podstawę alokacji elementu członkowskiego wymiaru Pracownicy pełnoetatowi.

Obiekt kosztów	opis	Wartość	Współczynnik alokacji
CC001	Zasoby ludzkie	1.00	(1/5) × kwota
CC002	FI	2.00	(2/5) × kwota
CC003	MM	2.00	(2/5) × kwota

Można użyć jednostki danych Importowane miary statystyczne, aby zaimportować miary statystyczne do rachunku kosztów. Można również użyć narzędzia importu/eksportu Zarządzanie danymi. W programie Excel zużycie energii elektrycznej jest rejestrowane w następujący sposób.

Data księgowania	Element członkowski wymiaru	Wartość	Identyfikator źródła
31-01-2017	CC001	2,450.00	Elektryczność
31-01-2017	CC002	4,100.00	Elektryczność
31-01-2017	CC003	15,000.00	Elektryczność

Po przetworzeniu danych źródłowych miar statystycznych następujące wpisy zostaną utworzone w module Rachunek kosztów.

Wpisy statystyczne

Obiekt kosztów	Imię i nazwisko	Data księgowania	Element członkowski wymiaru statystycznego	opis	Wartość
CC001	Zasoby ludzkie	31-01-2017	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	2,450.00
CC002	FI	31-01-2017	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	4,100.00
CC003	MM	31-01-2017	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	15,000.00

Oto przykład reguły dystrybucji kosztów, gdy jako podstawę alokacji ma przypisaną wstępnie zdefiniowaną podstawę alokacji elementu członkowskiego wymiaru Elektryczność.

Obiekt kosztów	opis	Wartość	Współczynnik alokacji
CC001	Zasoby ludzkie	2,450.00	(2450 ÷ 21 550) × kwota
CC002	FI	4,100.00	(4100 ÷ 21 550) × kwota
CC003	MM	15,000.00	(15 000 ÷ 21 550) × kwota

Podstawy alokacji hierarchii

Księgowi kosztów mogą ręcznie utworzyć podstawy alokacji hierarchii poprzez zastosowanie węzła hierarchii wymiarów obiektu kosztów do istniejącej podstawy alokacji. W ten sposób można ograniczyć zakres pierwotnej wstępnie zdefiniowanej podstawy alokacji elementu członkowskiego wymiaru. Jedna wstępnie zdefiniowana podstawa alokacji elementu członkowskiego wymiaru może służyć do tworzenia kilku podstaw alokacji w hierarchii. Zakresy mogą być prowadzone w hierarchii wymiarów obiektów kosztów skojarzonej z podstawami alokacji hierarchii.

Przykład: Podstawy alokacji hierarchii oparte na pracownikach pełnoetatowych w organizacji

Poniżej przedstawiono przykład hierarchii wymiarów obiektów kosztów, które można utworzyć w celu opisania uproszczonej organizacji.

Nazwa hierarchii	Poziom węzła 0	Poziom węzła 1	Poziom węzła 2	Elementy członkowskie wymiaru
Organizacja	Dyrektor generalny	Dyrektor finansowy	FICO	CC001
Organizacja	Dyrektor generalny	Dyrektor finansowy	Zasoby ludzkie	CC002
Organizacja	Dyrektor generalny	Dyrektor ds. informatyki	MM	CC003

Wstępnie zdefiniowana podstawa alokacji elementu członkowskiego wymiaru Pracownicy pełnoetatowi utworzona w poprzedniej sekcji zawiera następujące wpisy.

Wpisy statystyczne

Obiekt kosztów	opis	Data księgowania	Element członkowski wymiaru statystycznego	opis	Wartość
CC001	Zasoby ludzkie	31-01-2017	Pracownicy pełnoetatowi	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	1.00
CC002	FI	31-01-2017	Pracownicy pełnoetatowi	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	2.00
CC003	MM	31-01-2017	Pracownicy pełnoetatowi	Pracownicy etatowi zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu	2.00

Koszt musi być rozdzielony między centra kosztów podległe dyrektorowi finansowemu (CFO) w organizacji. Poprawnym wskaźnikiem alokacji jest liczba pracowników pełnoetatowych (FTE) w poszczególnych centrach kosztów.

Podstawy alokacji hierarchii

Nazwisko	Podstawa alokacji	Hierarchia wymiarów obiektów kosztów	Węzeł hierarchii wymiarów obiektów kosztów
Liczba FTE podległych CFO	Pracownicy pełnoetatowi	Organizacja	Dyrektor finansowy

Funkcja podglądu umożliwia sprawdzanie poprawności tworzonej podstawy alokacji hierarchii w oparciu o wpisy statystyczne istniejące w systemie.

Szczegóły podstawy alokacji

Obiekt kosztów	opis	Wartość
CC001	Zasoby ludzkie	1.00
CC002	FI	2.00

Oto przykład reguły dystrybucji kosztów, gdy jako podstawę alokacji ma przypisaną podstawę alokacji hierarchii Liczba FTE podległych CFO.

Obiekt kosztów	opis	Wartość	Współczynnik alokacji
CC001	Zasoby ludzkie	1.00	(1/3) × kwota
CC002	FI	2.00	(2/3) × kwota

Podstawy alokacji formuły

Podstawy alokacji formuły umożliwiają definiowanie zaawansowanych formuł w celu osiągnięcia poprawnej podstawy alokacji. Można ręcznie tworzyć podstawy alokacji formuły.

Tworząc podstawę alokacji formuły, należy wybrać wymiar statystyczny i wymiar składnika kosztu, które mają być bazą dla formuły. W podstawie alokacji formuły mogą być używane wszystkie podstawy alokacji pochodzące z uprzednio wybranych wymiarów.

Banknot

Uprzednio zdefiniowane podstawy alokacji formuły mogą służyć do zdefiniowania nowej podstawy alokacji formuły.

We współczynnikach podstawy alokacji formuły tworzy się aliasy, a następnie kojarzy je z podstawą alokacji lub stałą. Aliasy są następnie używane do definiowania formuły.

Następujące operatory służą do definiowania formuły.

Symbole	Tekst
( )	Nawiasy
<	Mniejsze niż
>	Większe niż
+	Dodanie
–	Odejmowanie
*	Mnożenie

Tradycyjne instrukcje IF nie są obsługiwane. Można jednak tworzyć instrukcje i sprawdzać, czy określone w nich warunki są spełnione.

Instrukcja	Weryfikacja	Wynik
a > b	Prawda	1
a > b	Fałsz	0

Przykład 1: Prosta formuła

Rachunki za energię elektryczną często składają się z dwóch części:

• Stała opłata za przyłączenie do sieci
• Koszt zużycia określonej liczby kWh energii

Wstępnie zdefiniowana podstawa alokacji elementu członkowskiego wymiaru Elektryczność została już utworzona i zawiera te wartości.

Wpisy statystyczne

Obiekt kosztów	Nazwisko	Data księgowania	Element członkowski wymiaru statystycznego	opis	Wartość
CC001	Zasoby ludzkie	31-01-2017	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	2,450.00
CC002	FI	31-01-2017	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	4,100.00
CC003	MM	31-01-2017	Elektryczność	Zużycie energii elektrycznej	15,000.00

Jeśli stała opłata musi teraz zostać równomiernie rozdzielona między obiekty kosztów zużywające energię elektryczną, masz dwie opcje przydzielenia tego kosztu:

• Utworzenie nowej wstępnie zdefiniowanej podstawy alokacji Opłata stała za prąd, a następnie zastosowanie miary statystycznej 1,00 do każdego obiektu kosztów zużywającego energię elektryczną.
• Utworzenie podstawy alokacji formuły Opłata stała za prąd, która wykorzystuje podstawę alokacji Opłata stała za prąd już zdefiniowaną w systemie. Zaleta tej opcji polega na tym, że dane muszą zostać załadowane do modułu Rachunek kosztów tylko dla jednego elementu członkowskiego wymiaru statystycznego Elektryczność.

Podstawa alokacji formuły

Nazwisko	Wymiar składnika kosztu	Wymiar statystyczny	Wzór
Opłata stała za prąd		Elementy statystyczne

Zanim będzie można wypełnić pole Formuła, należy określić alias, który powinien być używany w formule.

Współczynniki podstawy alokacji formuły

Alias	Stała	Podstawa alokacji
a		Elektryczność
b	0,01

Należy zauważyć, że wartość 0 (zero) nie jest obsługiwana jako stała.

Podstawa alokacji formuły

Nazwisko	Wymiar składnika kosztu	Wymiar statystyczny	Wzór
Opłata stała za prąd		Elementy statystyczne	a > b

Funkcja podglądu umożliwia sprawdzanie poprawności tworzonej podstawy alokacji formuły w oparciu o wpisy statystyczne istniejące w systemie.

Szczegóły podstawy alokacji

Obiekt kosztów	opis	Wzór	Wartość
CC001	Zasoby ludzkie	2.450,00 > 0,01	1.00
CC002	FI	4.100,00 > 0,01	1.00
CC003	MM	15.000,00 > 0,01	1.00

Oto przykład reguły dystrybucji kosztów, gdy jako podstawę alokacji ma przypisaną podstawę alokacji formuły Elektryczność.

Współczynnik alokacji wielkości obiektu kosztów

Obiekt kosztów	Nazwisko	Wartość	Współczynnik alokacji
CC001	Zasoby ludzkie	1.00	(1/3) × kwota
CC002	FI	1.00	(1/3) × kwota
CC003	MM	1.00	(1/3) × kwota

Przykład 2: Zaawansowana formuła

W tym przykładzie koszt energii elektrycznej nie powinien jedynie odzwierciedlać faktycznego zużycia prądu w kWh. Kierownictwo chce dodać zachęty do obniżania zużycia energii elektrycznej.

Reguła	Stawka
a <= 10 000,00 kWh	0.75
a > 10 000,00 kWh	1.15

Jest tworzona nowa podstawa alokacji formuły Zużycie energii elektrycznej.

Podstawa alokacji formuły

Nazwisko	Wymiar składnika kosztu	Wymiar statystyczny	Wzór
Zużycie energii elektrycznej		Elementy statystyczne

Zanim będzie można wypełnić pole Formuła, należy określić alias, który powinien być używany w formule.

Współczynniki podstawy alokacji formuły

Alias	Stała	Podstawa alokacji
a		Elektryczność
b	10,000.00
c	0.75
d	1.15

Podstawa alokacji formuły

Nazwisko	Wymiar składnika kosztu	Wymiar statystyczny	Wzór
Opłata stała za prąd		Elementy statystyczne	((a > b) × ((b × c) + (a – b) × d)) + ((a <= b] × a × c)

Funkcja podglądu umożliwia sprawdzanie poprawności tworzonej podstawy alokacji formuły w oparciu o wpisy statystyczne istniejące w systemie.

Szczegóły podstawy alokacji

Obiekt kosztów	Imię i nazwisko	Wzór	Wartość
CC001	HR	((2450,00 > 10 000,00) × ((10 000,00 × 0,75) + (2450,00 – 10 000,00) × 1,15)) + ((2450,00 <= 10 000,00) × 2450,00 × 0,75)	1,837.50
CC002	FI	((2450,00 > 10 000,00) × ((10 000,00 × 0,75) + (2450,00 – 10 000,00) × 1,15)) + ((2450,00 <= 10 000,00) × 2450,00 × 0,75)	3,075.00
CC003	MM	((2450,00 > 10 000,00) × ((10 000,00 × 0,75) + (2450,00 – 10 000,00) × 1,15)) + ((2450,00 <= 10 000,00) × 2450,00 × 0,75)	1,3250.00

Oto zbliżenie na formułę obiektu kosztów CC003 (IT):

((15 000,00 > 10 000,00) × ((10 000,00 × 0,75) + (15 000,00 – 10 000,00) × 1,15)) + ((15 000,00 <= 10 000,00) × 15 000,00 × 0,72) = 13

(1 × (7500,00 + 5000,00 × 1,15)) + (0 × 15 000,00 × 0,75)

1 × 7500,00 + 5750,00 + 0

Oto przykład reguły dystrybucji kosztów, gdy jako podstawę alokacji ma przypisaną podstawę alokacji formuły Opłata stała za prąd.

Obiekt kosztów	opis	Wartość	Współczynnik alokacji
CC001	Zasoby ludzkie	1,837.50	(1,837.50 ÷ 18,162.50) × kwota
CC002	FI	3,075.00	(3,075.00 ÷ 18,162.50) × kwota
CC003	MM	13,250.00	(13 250,00 ÷ 18 162,50) × kwota